गाजामा लामो समयदेखि जारी द्वन्द्व अन्त्य गर्न इस्लामिक समूह हमासले इजरायली बन्धकहरूको साटासाटसहित समग्र सम्झौताका लागि वार्ता गर्न तयार रहेको जनाएको छ। हमासले यो प्रस्ताव युद्ध रोक्ने, इजरायली सेना फिर्ता गर्ने, पुनर्निर्माण सुरु गर्ने र गाजामाथिको नाकाबन्दी हटाउने उद्देश्यसहित अघि सारेको बताएको छ।
हमासका गाजास्थित वरिष्ठ नेता खलील अल–हयाले एक भिडियो सन्देशमार्फत अन्तर्राष्ट्रिय समुदायलाई सम्बोधन गर्दै युद्ध अन्त्यको आवश्यकतामा जोड दिएका छन्। उनले भने, “हामी समग्र सम्झौताका लागि तयार छौं, जुन सम्झौताले गाजामा शान्ति, स्थायित्व र पुनर्निर्माणको बाटो खोल्नेछ।”
अल–हयाले इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहु र उनको सरकारमाथि युद्धलाई लम्ब्याउने प्रयास गरिरहेको आरोप लगाए। उनले नेतान्याहुले आफ्ना राजनीतिक एजेन्डाका लागि वार्ताको गलत प्रयोग गरिरहेको भन्दै चेतावनी दिए। “हमास यस्तो रणनीतिमा संलग्न हुनेछैन,” उनले प्रष्ट पारे।
इजिप्ट र कतारले हमासलाई दिएको हालको प्रस्तावमा करिब १० जना इजरायली बन्धकहरूको रिहाइ र अस्थायी युद्धविरामको व्यवस्था गरिएको छ। यो प्रस्ताव मानवीय राहत र पुनर्निर्माणका लागि एउटा अवसरको रूपमा हेरिएको छ।
हमासले उक्त प्रस्तावको गम्भीरतापूर्वक समीक्षा गरिरहेको जनाएको छ। संगठनले आफ्नो आधिकारिक प्रतिक्रिया आन्तरिक छलफलपछि दिने बताएको छ। हमासका अनुसार कुनै पनि सम्झौता गाजाली जनताको हित र आत्मसम्मानसँग मेल खाने खालको हुनुपर्छ।
इजरायली पक्षले पनि वार्ता प्रक्रियामा केही सकारात्मक संकेत देखाएको छ। मङ्गलबार इजरायली सेनाले गाजामा आक्रमण गरेपछि नेतान्याहुको कार्यालयले बुधबार वार्ताकारहरूलाई बन्धक रिहाइका लागि आवश्यक कदम चाल्न निर्देशन दिएको जनाइएको छ।
यद्यपि नेतान्याहुको सरकारभित्र युद्धविराम र वार्ताको विषयमा मतभेद देखिएको छ। दक्षिणपन्थी गठबन्धनका केही सदस्यहरू युद्ध जारी राख्न चाहन्छन्, जसले शान्तिवार्ताको गतिमा असर गर्न सक्छ।
गाजामा युद्धपछिको मानवीय अवस्था अत्यन्तै गम्भीर बन्दै गएको छ। मार्च १८ मा इजरायलले दुई महिनाको युद्धविराम तोड्दै गाजामा पुनः आक्रमण सुरु गरेपछि ठूलो संख्यामा नागरिक हताहत भएका छन्।
गाजाका स्वास्थ्य अधिकारीहरूका अनुसार, युद्ध पुनः सुरु भएयता हालसम्म १,६९१ जनाको मृत्यु भएको छ भने ४,४६४ जना घाइते भएका छन्। मृतकमध्ये धेरै महिला र बालबालिका रहेका छन्।
अस्पतालहरूमा औषधिको अभाव, खानेपानी र खाद्यान्न संकट, र विद्युत आपूर्तिको समस्या अझै समाधान हुन सकेको छैन। अन्तर्राष्ट्रिय सहायता संस्था र राष्ट्रसंघले युद्धविरामको माग गर्दै दुवै पक्षलाई संयमता अपनाउन आग्रह गरिरहेका छन्।
गाजामा जारी द्वन्द्वको अन्त्यको लागि हमासले देखाएको वार्ताको तयारीले शान्तिको आशा जगाएको छ। यदि प्रस्तावित सम्झौतामा दुबै पक्षको सहमति जुट्छ भने युद्धविराम, बन्धकको सुरक्षित रिहाइ र गाजाको पुनर्निर्माण प्रक्रिया सुरु हुने सम्भावना बलियो देखिन्छ।
अब सबैको नजर हमास र इजरायली नेताहरूको आगामी कदममा केन्द्रित रहनेछ — के युद्ध थामिनेछ? के गाजाली जनतालाई राहत मिल्नेछ? यी प्रश्नहरूको उत्तर निकट भविष्यमै खुल्नेछ।