काठमाडौँ, … — यौनदुराचार (sexual misconduct) सहित विभिन्न गम्भीर आपराधिक अभियोगमा संलग्न ठहर गरिएका सात जना नेपाली नागरिकलाई अमेरिकाले नेपाल फिर्ता पठाएको छ। उनीहरूलाई डिपोर्ट अर्थात् देशनिकाला गरिएको हो।
उमेर समूह २८ देखि ३९ वर्षका बीचका ती पुरुषहरू छन्, जसले यौन आक्रमण, शारीरिक दुर्व्यवहार, चोरी–डकैती, हथियारद्वारा आक्रमणलगायत अपराधमा संलग्न ठहरिएका थिए।
आरोप के के थिए?
एक जना आरोपीलाई “Sexual Assault — Carnal Abuse” (युक्ताङ्गिक/शारीरिक यौन दुर्व्यवहार) मा दोषी ठहर गरिएकै थिए।
अरूले नाबालिगलाई अश्लील च्याटमार्फत प्रलोभन गर्ने (Enticement of a Minor via Telecommunications) र यौन शोषणका माध्यमका रूपमा सञ्चार उपकरण प्रयोग गर्ने अपराधमा दोषी ठहर भएका छन्।
एउटा समूहले डकैती (ब्रल्गरी/जबरजस्ती प्रवेशघरमाथि चोरी) गरेको आरोप लागेको थियो।
कसैलाई हतियार प्रयोग गरी आक्रमण गरेको दोषसहित डिपोर्ट आदेश गरेको छ।
एक व्यक्ति मादक पदार्थ सेवन गरी गाडी चलाएको (DUI) आरोपमा दोषी ठहर भइसकेका थिए।
कहिले र कहाँबाट डिपोर्ट भए?
१५ जुलाई मा, एक ३९ वर्षे नेपाली पुरुषलाई न्युयोर्कको जोन एफ. केनेडी अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल (JFK) हुँदै विदेश पठाइएको थियो। उनलाई त्यसभन्दा पहिले अप्रिल २४ मा अध्यागमन अदालतले देशनिकालाको आदेश दिएको थियो।
मार्च ६ मा, मेरिल्याण्डमा बस्ने ३६ वर्षका अर्को पुरुषलाई नेवार्क अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट डिपोर्ट गरिएको थियो, जहाँ अदालतले जनवरी १७ मा आदेश दिएको थियो।
जुन १० मा, २८ वर्षीय पुरुषलाई एरिजोनाबाट डिपोर्ट गरिएको — डकैतीमा दोषी ठहरिएका थिए।अप्रिल २९ मा, ३४ वर्षका निजलाई लोगन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल मार्फत् पठाइएको — हतियार प्रयोग गरी आक्रमण आरोपमा दोषी थिए।
जुन ३ मा, ३० वर्षका टेक्सासका बासिन्दा पुरुषलाई भर्जिनिया हुँदै नेपाल पठाइएको — नाबालिग प्रलोभन अभियोगमा दोषी।
जुन १० मा, अर्को ३५ वर्षका व्यक्ति पनि एरिजोनाबाट डिपोर्ट भएका छन् — यौन शोषण (सञ्चार उपकरण माध्यमिक) मा दोषी।
कतार हुँदै टेक्सासबाट झन्डै ३७ वर्षका पुरुषलाई डिपोर्ट गरिएको थियो, जो DUI को दोषी थिए। अध्यागमन अदालतले २०१७ को जुलाईमा आदेश दिएको थियो। किन कतार मार्ग प्रयोग भयो, त्यसबारे अस्पष्टता छ।
सामान्य पृष्ठभूमि र प्रवृत्ति
यी डिपोर्टहरू डोनाल्ड ट्रम्पको कार्यकालपछि (२८ जनदेखि ३९ वर्ष समूह) सुरु भएको प्रवासन नीतिमा देखिएको कडाइको परिणाम हुन्। त्यसैगरी, हालैको तथ्यांकअनुसार, २०२५ को जनवरीदेखि सेप्टेम्बरसम्म कुल रूपमा २६८ जना नेपाली नागरिक डिपोर्ट भएका छन्; जसमा पुरुष संख्या बढी रहेको छ।
विशेष गरेर सेप्टेम्बर महिनामा मात्रै ५३ जना नेपाली (२४ महिला र २९ पुरुष) डिपोर्ट भएका थिए।
यससँगै, नेपालको सो प्रक्रिया अघि बढाउन प्रवास तथा मानव–पलायन अनुसन्धान महाशाखाले सुविधाजनक कार्यक्रम बनाउनुपर्ने आवश्यकता देखिएको छ।
सामाजिक, कानूनी र नीति-सुझाव पक्ष
विदेशमा जाने नेपालीहरूको कानूनी स्थिति र भिसा/इमिग्रेशन नियम विषयमा सजगता अत्यावश्यक देखिन्छ, विशेष गरी गैरकानूनी कार्य वा अपराधको संलग्नता नहोस भनेर।
दोषी ठहर भएपछि देशनिकालाको जोखिमहुने भएकाले, प्रवासीहरूलाई सतर्कता र जानकारी–प्राप्तिका कार्यक्रम आवश्यक छन्।
सरकारले डिपोर्ट भइरहेका नागरिकहरूको पुनःसमायोजन (rehabilitation), सामाजिक समायोजन र मनो–स्वास्थ्य सहयोगका उपायहरु विकास गर्ने काम तीव्र पार्ने कुरा उल्लेखनीय हुन्छ।
साथै, यस्तो घटनाले नेपाल–अमेरिका दुवैतर्फका कानूनी संवेदनशीलताहरु, मानव अधिकार, न्याय प्रक्रिया र प्रवास नीतिको पुनरावलोकन आवश्यक गराएको स्पष्ट हुन्छ।
नेपाल इजरायल डट कम - इजरायलमा रहेको नेपाली समुदायमा हुने विविध गतिविधि, सूचना र जानकारी पस्कने अनलाइन पत्रिका हो । info@nepalisrael.com