काठमाडौं — इजरायल र कम्बोडियाबीच मे १३ देखि १५ तारिखसम्म भएको वार्तामा कम्बोडियाबाट इजरायलको कृषि क्षेत्रमा कामदार भर्ना गर्ने समझदारीमा महत्वपूर्ण प्रगति भएको छ। सम्झौतामा सहमति भएसँगै कम्बोडियाले आफ्नो कामदारलाई इजरायल पठाउने औपचारिक प्रक्रिया सुरु गर्न लागेको छ।
तर, यसै बीच नेपाल सरकारले यस्ता महत्वपूर्ण अवसरहरूमा अपेक्षित सक्रियता देखाउन नसकेको विषयले ध्यान तानेको छ। कम्बोडियाले दूतावास, श्रम मन्त्रालय र अन्य सम्बन्धित निकायहरूसँग समन्वय गरी छिटो निर्णय र पहल गरेको अवस्थामा नेपाल सरकारले आवश्यक पहलमा ढिलाइ गरेको आरोप लागेको छ।
नेपाल सरकारले हालै “Learn and Earn” कार्यक्रम मार्फत दक्ष नेपाली युवाहरूलाई इजरायलको कृषि क्षेत्रमा तालिम र रोजगारीका अवसर दिइरहेको भए पनि, सामान्य कृषि कामदार भर्ना गर्ने औपचारिक सम्झौता अझै बन्न सकेको छैन।
विशेषज्ञहरूका अनुसार, कम्बोडियाको पहलबाट नेपालले सिक्नुपर्ने धेरै कुरा छन्। उनीहरू भन्छन्, “कम्बोडियाले सरकारको उच्च तहबाट अगाडि बढेर द्विपक्षीय सम्झौता गरेको छ, जसले कामदारहरूको अधिकार र सुरक्षा सुनिश्चित गरेको छ। नेपालले पनि यस्तै सक्रियता देखाउनु आवश्यक छ।”
नेपालमा वैदेशिक रोजगारीमा दक्षता अभिवृद्धि, पारदर्शिता र श्रमिक सुरक्षा सुनिश्चित गर्न आवश्यक नीति तथा कार्यक्रमहरू छिटो प्रभावकारी रूपमा लागू गर्नुपर्ने माग उठेको छ।
सरकारले यदि छिटो कदम चाल्यो भने, भविष्यमा नेपाली युवाहरूलाई इजरायलसहित अन्य विकसित मुलुकमा सुरक्षित र मर्यादित रोजगारीका अवसर दिन सकिने विश्लेषकहरू बताउँछन्।