बेइजिङ — अमेरिकाले सबै चिनियाँ सामानमा कर लागू गरेपछि चीनले पनि अमेरिकी सामानमा कर लगाउने निर्णय गरेको छ। विश्वका दुई ठूला अर्थतन्त्रहरूबीचको व्यापार युद्ध झनै चर्कँदै गएको देखिन्छ। चिनियाँ सरकारले घोषणा गरेको नयाँ करले अमेरिकाबाट आयात गरिने विभिन्न सामग्रीहरू महँगो बनाउने छ, जसको असर दुवै देशको व्यापार र अर्थतन्त्रमा पर्नेछ।
नयाँ करको विवरण: चीनले अमेरिकी कोइला र तरल प्राकृतिक ग्यास (एलएनजी) मा १५ प्रतिशत आयात कर लगाउने निर्णय गरेको छ। त्यस्तै, कच्चा तेल, कृषि मेसिनरी, पिकअप ट्रक तथा केही स्पोर्ट्स कारमा १० प्रतिशत आयात कर लगाइनेछ। नयाँ कर आगामी मंगलबार बिहानदेखि लागू हुने जनाइएको छ।
चीनको प्रतिक्रिया: अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको निर्णयपछि चीनले यस्तो कदम चाल्नुपरेको जनाएको छ। बेइजिङले अमेरिका र चीनबीचको व्यापार विवादलाई समाधान गर्न वार्ताको आवश्यकता औंल्याएको छ। चिनियाँ वाणिज्य मन्त्रालयले जारी गरेको वक्तव्यमा भनिएको छ, “व्यापार युद्धमा कसैले पनि जित्दैन। अमेरिकी कदमले दुई देशबीचको आर्थिक तथा व्यापारिक सहकार्यमा नकारात्मक असर पार्नेछ।”
चीनले अमेरिकी प्रशासनलाई चेतावनी दिँदै भनेको छ, “अमेरिकाले आफ्नो त्रुटिपूर्ण अवधारणा सच्याउनुपर्छ। चीन समानता, आपसी लाभ र आपसी सम्मानका आधारमा वार्ता गर्न तयार छ, तर जबरजस्ती लादिएका सर्तहरू स्वीकार्य हुने छैनन्।” चीनले वर्ल्ड ट्रेड अर्गनाइजेसन (डब्ल्यूटीओ) मा अमेरिकी निर्णयविरुद्ध उजुरी दिने तयारी गरेको समेत जनाएको छ।
ट्रम्प प्रशासनको व्यापार नीति: अमेरिकाले चिनियाँ उत्पादनहरूमा उच्च दरको कर लगाउने नीति अपनाएको छ। ट्रम्प प्रशासनले चीनमाथि बौद्धिक सम्पत्ति चोरी तथा अनुचित व्यापार अभ्यास गरेको आरोप लगाउँदै विभिन्न चरणमा ट्यारिफ बढाउने निर्णय गरेको हो। हालसम्म अमेरिकाले २०० अर्ब डलर बराबरका चिनियाँ सामानमा कर लगाइसकेको छ। ट्रम्प प्रशासनले चीनसँगको व्यापार घाटा न्यूनीकरण गर्ने उद्देश्यले कठोर नीतिहरू अघि बढाएको छ।
यसअघि ट्रम्प प्रशासनले क्यानाडा र मेक्सिकोबाट आयात गरिने सामानहरूमा २५ प्रतिशत कर लगाउने घोषणा गरेको थियो। तर वार्ताका क्रममा अस्थायी रूपमा ती करहरू स्थगित गरिएको थियो। चीनसँगको सम्बन्धमा भने ट्रम्प प्रशासन अझै कठोर देखिएको छ।
व्यापार युद्धको असर: चीन र अमेरिकाबीचको व्यापार युद्धले विश्व अर्थतन्त्रमा ठूलो असर पार्न सक्छ। अमेरिकी आयातमा लगाइएको करका कारण उपभोक्ताहरूलाई महँगो मूल्य तिर्नुपर्ने हुन्छ। व्यवसायहरूलाई पनि लागत बढ्ने डर छ, जसले उद्योग र रोजगारीमा असर पार्न सक्छ।
चिनियाँ अर्थशास्त्रीहरूका अनुसार अमेरिकी कर नीतिले केवल चीनलाई मात्र नभई अमेरिकी कम्पनीहरूलाई पनि असर गर्नेछ। चीनमा उत्पादन गर्ने अमेरिकी कम्पनीहरू उच्च करको मारमा पर्ने सम्भावना छ। उता, अमेरिकी किसानहरू पनि चिनियाँ जवाफी करको असरमा पर्नेछन्, किनकि चीन अमेरिकी कृषि उत्पादनहरूको प्रमुख ग्राहक हो।
भविष्यमा के होला? बजार विश्लेषकहरूका अनुसार यदि दुबै देशले वार्ता नगरी एकअर्काविरुद्ध कठोर कदम चाल्न थाले, भने यो व्यापार युद्ध दीर्घकालीन हुन सक्छ। केही अर्थशास्त्रीहरूको अनुमान छ कि यदि यो विवाद यथावत् रह्यो भने वैश्विक आर्थिक वृद्धिदरमा समेत गिरावट आउन सक्छ।
अब हेरिन बाँकी रहेको छ कि अमेरिका र चीनबीच वार्ता पुनः सुरु हुन्छ कि दुई देशबीचको तनाव अझै बढ्नेछ।
%20(1).gif)
